Tijdens de buitenactiviteit vuur maken op onze locatie bij hotel Stakenberg maken wij gebruik van magnesiumsticks, de zogenaamde firesteel. Maar wat is nou eigenlijk de oorsprong van de firesteel? De oorsprong van de firesteel ligt in het Zweedse leger, waar het als onmisbare tool werd ontwikkeld om onder de zwaarste weersomstandigheden te kunnen presteren. De firesteel, een legering van diverse metalen bevat onder andere magnesium en wordt wereldwijd gebruikt als vuurstarter vanwege zijn betrouwbaarheid in regen, sneeuw, harde wind en andere ongunstige omstandigheden. Het is een instrument dat zelfs in de meest extreme omgevingen consistent werkt wat het tot een essentieel onderdeel maakt van de uitrusting van zowel militairen als avonturiers en bergbeklimmers.
De werking van de firesteel is relatief eenvoudig, maar het vereist een zekere mate van vaardigheid. Wanneer je met een metalen schraper over het magnesium schraapt, ontstaan er vonken die wel tot 3000 graden Celsius kunnen bereiken. Deze intense hitte is voldoende om de juiste brandstof te ontsteken. Dit maakt de firesteel niet alleen betrouwbaar, maar ook veelzijdig en onmisbaar voor iedereen die regelmatig in de natuur verblijft of zich in ruwe omstandigheden bevindt.
Het kiezen van de juiste brandstof
De volgende stap in het maken van vuur met een firesteel is het vinden van de juiste brandstof. Het is essentieel om een geschikt tondel te gebruiken die snel en makkelijk vlam vat. Een van de beste en meest toegankelijke opties is berkenbast. Deze bast bevat van nature veel olie, wat zorgt voor een snelle ontsteking. Berkenbast is uitstekend geschikt als tondel, zelfs in vochtige omgevingen. Het werkt goed als het direct wordt aangestoken met de vonken van de firesteel. Als je geen berkenbast beschikbaar hebt, zijn er andere opties die je kunt
meenemen, zoals tindersticks of tinderdust. Tindersticks zijn kleine houtkrullen die rijk zijn aan hars, wat ze perfect maakt voor gebruik als tondel. De hars in het hout zorgt ervoor dat de vonken zich snel verspreiden en de brandstof gemakkelijker ontbrandt. Tindersticks zijn vooral handig omdat ze licht en compact zijn, waardoor
ze gemakkelijk in een rugzak passen en niet veel ruimte innemen. Daarnaast kun je ze ook zelf maken door kleine stukjes hout af te schrapen, bijvoorbeeld van een dennenboom. Tinderdust, aan de andere kant, bestaat uit extreem fijne deeltjes van hout of schors die door hun grootte en samenstelling een nog grotere ontvankelijkheid voor vuur
hebben. Het voordeel van tinderdust is dat het sneller ontbrandt dan grotere stukjes hout of andere brandstoffen. Het nadeel is dat het relatief snel verbrandt, dus het is belangrijk om snel een grotere brandstofbron toe te voegen zodra de vlam is opgepakt.
De techniek van het vonken maken
Het plaatsen van de firesteel in de juiste positie ten opzichte van de tondel is cruciaal. De firesteel moet in een hoek van ongeveer 45 graden ten opzichte van de brandstof worden gehouden. Hierdoor zullen de vonken in de juiste richting vliegen en de brandstof direct raken. Het is belangrijk om voldoende druk uit te oefenen op de firesteel met de schraper, zodat de vonken intens genoeg zijn om de brandstof te ontsteken. De keuze van de schraper is ook van groot belang. Een veelgebruikte schraper is de Light My Fire-schraper, die goed werkt wanneer deze onder een hoek van ongeveer 30 graden wordt gehouden ten opzichte van de firesteel. Andere merken schrapers
functioneren doorgaans beter wanneer ze onder een hoek van 45 graden worden gehouden. Deze verschillende hoeken kunnen de efficiëntie van het vonken maken beïnvloeden, dus het is belangrijk om te experimenteren en uit te zoeken welke hoek het beste werkt voor jouw specifieke schraper en firesteel. Het schrapen zelf moet rustig en gecontroleerd gebeuren. Het is belangrijk om niet te snel of te hard te schrapen, omdat dit kan leiden tot onregelmatige vonken die minder effectief zijn in het ontsteken van de brandstof. Het beste is om met een
stevige, gelijkmatige beweging te schrapen en halverwege de beweging iets krachtiger te worden. Stop ongeveer een halve centimeter voor het einde van de slag, omdat het anders mogelijk is dat je de vlam direct uitblaast. Het vergt wat oefening om de juiste techniek onder de knie te krijgen, maar met de juiste aanpak en geduld zal het uiteindelijk vanzelf gaan.
Het maken van vuur in de praktijk
Zodra de vonken beginnen te vliegen, is het essentieel om snel te reageren. Zorg ervoor dat de tondel zich op een vlakke ondergrond bevindt en niet in de wind ligt, want een harde wind kan de vonken direct uitblazen voordat ze de brandstof kunnen raken. Als je de juiste hoeveelheid vonken hebt geproduceerd, zal de brandstof
langzaam beginnen te smeulen en zich tot vlammen ontwikkelen. Het is belangrijk om snel je vuur op te bouwen zodat het vuur niet uitgaat. Een goede voorbereiding met materialen die binnen je handbereik liggen is dus essentieel. Het is ook nuttig om te begrijpen dat het proces van vuur maken met een firesteel vaak tijd kost, vooral als de weersomstandigheden niet ideaal zijn. Het is verstandig om altijd extra brandstof bij de hand te hebben, zoals droog gras, dunne takjes of een brandbare doek, zodat je het vuur snel kunt voeden en uitbreiden zodra het
begint te branden. Het succes van het maken van vuur hangt voor een groot deel af van de voorbereiding en het juiste gebruik van de middelen die je bij je hebt. In de natuur zijn er vaak veel uitdagingen, maar met de juiste kennis en de tools zoals de firesteel kun je vertrouwen op je vermogen om vuur te maken zelfs in de
meest extreme omstandigheden. Door regelmatig te oefenen met het gebruik van de firesteel en de verschillende technieken voor het maken van vuur, vergroot je je zelfredzaamheid en bereid je jezelf voor op elke situatie die zich kan voordoen.